Steeds meer gemeentes werken aan een actieplan om hun klimaatimpact te keren. Klimaatneutraal is de eerste mijlpaal, en misschien mag het zelfs klimaatpositief. Er worden ideeën bedacht, plannen opgezet, maatregelen overwogen… en uiteindelijk moet er ook gedrag gesteld. Maar dat laatste ligt altijd wat lastiger. Of het nu om een bedrijfsleider, een intermediair of de burger zelf gaat, een gedrag stel je niet zomaar op commando. ’t Zijn lastige beestjes, die mensen.
Op de VVSG-Klimaatdag van 7 mei 2015 mocht ik de gedraginzichtelijke kant van dit verhaal belichten. De onderstaande slides vormden de ruggengraat van mijn toespraak: de vaststelling dat bezorgdheid niet meteen leidt tot gedrag (zie ook: Moe van Milieu), de mens als makkelijk te verleiden Homer Simpson eerder dan rationele Spock en vervolgens 13 ‘actieschakels’.
Actieschakels
Speciaal voor de Klimaatdag hertaalde ik enkele principes uit het 7E-model naar 13 tips:
- Maak het Aantrekkelijk (Enlighten – maak het aantrekkelijk)
- Maak het Concreet (Envision + Enlighten – maak het concreet)
- Laat me Testen (Experience – laat me de zin ervan beleven)
- Geef directe Incentives (Encourage – laat me de winst nu proeven, stel het verlies uit)
- Maak het Eenvoudig (Enlighten / Enable – maak het eenvoudig)
- Maak het Sociaal (Engage – toon de gedragenheid, laat de sociale norm voelen)
- Zorg voor Credibiliteit (Exemplify – wek vertrouwen door beleid)
- Maak het Helder (Enlighten – biedt structuur, maak het persoonlijk)
- Maak het Aanpasbaar (Enable – maak het aanpasbaar)
- Begeleid Keuzes (Encourage – biedt wegwijzers, Enlighten – biedt structuur, Enable – biedt steun)
- Engageer je Doelgroep (Engage – steun de groep)
- Loop voorop (Exemplify – wek vertrouwen door voorbeeld)
- Maak het Speels en Spannend (Experience – maak de beleving ELVIS: emotioneel, lichamelijk, verwonderlijk, individueel en sociaal)
Een pak tips, kortom, en over de inhoud van die tips zou je wel een boek kunnen schrijven. Dat deed ik ook, en dat boek komt over een dikke maand in de handel. Maar daarover later meer!
