Ik overweeg een tweede telefoon. En een derde. Of een vierde. En een secretaresse (m/v/x) om al die telefoontjes op te nemen. Want voortaan zal het hard gaan! Sinds deze week weten de Amerikaanse departementen en agentschappen zich immers officieel aangemoedigd om gedragswetenschappelijke inzichten in hun werk te integreren. Barack Obama heeft het zelf gezegd, en er ook een officiële richtlijn van gemaakt: “Executive Order — Using Behavioral Science Insights to Better Serve the American People.”
Cass Sunstein, jaren lang adviseur van Obama, en collega’s zullen dat vast niet in hun eentje aan kunnen, dus zullen ze wel doorverwijzen, vermoed ik. Naar wie? Zeg nu zelf, wat klinkt er meer als een degelijke All American go to-unit dan het “7E-team”? Ik hoor er zelfs al meteen een oorwormerig thema bij! Misschien moeten we dat als ring tune op die telefoons installeren!
Niet sexy, wel effectief
Toegegeven, de richtlijn vermeldt nergens letterlijk ‘7E’, wat me eerst wel wat ontgoochelde, maar soit, er staat ook niet niet ‘nudge’, en dat is toch ook al wat. Nee, het heet voluit de ‘gedragswetenschappelijke inzichtenbeleidsrichtlijn’, wat slechts een klein beetje sexier klinkt in het Engels: ‘Behavioral Science Insights Policy Directive’. Het gaat bij gedragsinzichten dan ook niet om de sexiness, maar wel om de effectiviteit. Of zoals Obama het stelt in de inleiding van de richtlijn: “Een groeiend aantal bewijzen toont aan dat gedragswetenschappelijke inzichten – onderzoeksresultaten uit takken als gedragseconomie en psychologie over hoe mensen beslissingen maken en er naar handelen – kan worden gebruikt om beleidsmaatregelen zo te ontwerpen dat ze het Amerikaanse volk beter dienen.”
Hij volgt hierbij in de voetsporen van onze minister-president Bourgeois die het ook al zei in zijn beleidsnota: “Tijdens de vorige regeerperiode heeft het 7E-model, een werkkader voor sociale marketing, zijn deugdelijkheid bewezen in een aantal proefprojecten. We stimuleren het gebruik ervan door vorming en netwerking. We bestuderen de verschillende vernieuwende methodes en technieken voor sociale marketing, service design, gedragspsychologie en keuzearchitectuur, en de ervaringen daarmee in andere sectoren of bij andere overheden.”
De richtlijn zelf
Obama gaat nu nog een stapje verder en giet die aanbeveling in een nette beleidsrichtlijn:
(a) Executieve departementen en agentschappen worden aangemoedigd om:
- beleidsmaatregelen, projecten en ingrepen te identificeren waar het aanwenden van gedragswetenschappelijke inzichten tot substantiële verbeteringen zou leiden van het algemeen welzijn, beleidsresultaten of de kosteneffectiviteit van projecten;
- strategieën te ontwikkelen om gedragswetenschappelijke inzichten toe te passen in projecten, en die, waar mogelijk, rigoureus te testen en te evalueren wat de impact van deze inzichten is;
- gedragswetenschappelijke experten aan te werven om de federale overheid te versterken, met het oog op het bereiken van de doelstellingen van deze richtlijn; en
- de relatie van agentschappen met de onderzoeksgemeenschap te versterken om beter gebruik te kunnen maken van de bevindingen van de gedragswetenschappen.
(b) Door de beleidsrichtlijnen uit (a) te implementeren, zullen de agentschappen:
- de kansen identificeren om individuen, families, gemeenschappen en bedrijven een betere toegang te bieden tot publieke maatregelen en voordelen door, waar wenselijk, die processen te stroomlijnen die deelname beperken of vertragen, vb. door het weghalen van administratieve drempels, het verkorten van wachttijden en het vereenvoudigen van formulieren; (enable)
- waar nodig verbeteren hoe informatie wordt voorgesteld aan consumenten, leners, doelgroepen van maatregelen en andere individuen – rechtstreeks bij info van het agentschap zelf, of via een standaard voor het presenteren van informatie – door na te gaan hoe de inhoud, de vorm, de timing, en het medium waarlangs de info wordt verspreid het begrip en de handelingen van individuen beïnvloedt; (enlighten)
- waar gepast maatregelen die opties bieden identificeren en hierbij zorgvuldig na te gaan hoe de presentatie en de structuur van die keuzes, inclusief volgorde, aantal en plaatsing van de opties, het publieke welzijn het meest effectief kunnen promoten, met bijzondere aandacht voor het selecteren en instellen van een standaardoptie; en (enlighten/enable)
- de onderdelen van hun beleid en maatregelen herzien die bedoeld zijn om Amerikanen aan te sporen of het hen makkelijker te maken om sommige acties te ondernemen, zoals pensioensparen of het voltooien van een schoolloopbaan. Hierbij zullen de agentschappen waar gepast nagaan hoe de timing, de frequentie, de benaming van de voordelen, belastingen, subsidies en andere incentives deze handelingen effectiever en efficiënter kunnen promoten. Bijzondere aandacht moet hierbij gaan naar de mogelijkheid om niet-financiële incentives te gebruiken. (encourage, enthuse, engage)
Manipulatie of optimalisatie?
Naar goede gewoonte wordt uiteraard meteen opgeworpen dat de deur hiermee wordt opengezet voor manipulatie. Het dubieus framen van de draconische maatregelen na 9/11 als een ‘Patriot Act‘ of de NSA-bewaking als ‘USA Freedom Act‘ hoort immers ook tot het arsenaal van de gedragswetenschappelijke beïnvloeding. En doet Obama dat hier niet ook door deze richtlijnen te omschrijven als een poging om ‘het Amerikaanse volk beter te dienen‘?
Over deze ethische vraag is al heel wat heen en weer geschreven, en zelf zijn we bij het 7E-team alvast gewonnen voor transparantie bij het opzetten van ingrepen. Meer nog, mocht er ooit een Vlaamse versie komen van een Nudge Unit, dan bevelen wij zelfs aan dat een onafhankelijke, ethische commissie die Unit in de gaten houdt.
Tegelijk kun je echter niet meer doen alsof je neus bloedt. Als je weet welk effect woorden, toegang, voorstellingen, incentives, voorbeelden, ervaringen hebben… dan kun je die niet meer aan het toeval over laten. Dan kun je niet zomaar stellen dat je ‘neutraal’ handelt wanneer je iets default niet of wel instelt, zoals orgaandonatie. Je weet dan die keuze wel degelijk effect heeft, en dat je daarvoor verantwoordelijkheid draagt.
Dus ontwerp je je beleid met oog voor gedragsinzichten. Je kiest ethisch, dat wel, in het volle besef dat je niet meer terug kunt: er is geen onschuldige natte vinger meer om je maatregel te kiezen.
En bij ons?
Ja, die Vlaamse Nudge Unit, die zou er wel eens kunnen komen… Een klein vogeltje vertelde me immers dat ook in Vlaanderen een dergelijke richtlijn wordt voorbereid. Wellicht horen we er eerstdaags of eerstmaands van.
Of het een Nudge Unit of een Behavioral Insights Team wordt zoals ik enkele jaren geleden voorstelde, of een officieel 7E-team, of iets heel anders… dat zien we dan nog wel.
Wij blijven met ons team intussen aan de weg timmeren. En wanneer we horen dat er zoveel beweegt, grijnzen we tevreden: I love it when a plan comes together.
Zie ook: de factsheet van het Witte Huis
