“Het nationaal actieplan Viasano is erin geslaagd om het aantal dikke kleuters terug te dringen.” Dat lazen we op 27 maart in De Morgen. En net diezelfde dag schrijft De Standaard: “Milieulessen op school hebben gering effect op gedrag leerlingen.”
Het loont de moeite om beide verhalen te vergelijken. Waarom slaagt de een waar de ander faalt, en wat leert het ons?
Hoe de campagnes en ingrepen precies ineen staken is giswerk, maar de artikels lichten al een tip van de sluier.Het milieu-artikel geeft toe dat de kennis over de natuur dan wel gestegen is, maar het gedrag niet. Meer nog, ook wat bezorgdheid betreft zijn de resultaten niet naar verhoopt. De helft van de middelbare scholieren vindt dat volwassenen zich net teveel zorgen maken, en voelt zich niet betrokken bij het vraagstuk. Informeren en sensibiliseren (enlighten en enthuse) alleen volstaan dus niet.
Hele omgeving
Viasano pakte het obesistas-probleem anders aan. In twee proefsteden opteerden de onderzoekers voor een geïntegreerde aanpak. “Al te vaak bestaat obesitaspreventie louter uit informeren,” legt hoofdonderzoeker en gezondheidspsycholoog Jan Vinck uit in De Morgen, “maar het is verkeerd om te denken: we bestoken de consument met allerlei brochures, en daarna is het zijn verantwoordelijkheid. Wordt hij obees, dan is dat ‘eigen schuld dikke bult’. Met informatie alleen hou je je goede voornemens twee weken vol, niet langer. Waarom? Omdat het de omgeving is die bepaalt hoe je je voedt. Daarom komt het erop aan die hele omgeving te veranderen.”
Engage, kortom, exemplify en experience zijn van kapitaal belang. Je pakt niet het inzicht aan, maar de hele beleving, de hele context, waar je niet alleen je communicatie, maar ook je beleid op afstemt.
“7E werkt!”, jubelden we toen we het artikel zagen.
Sebastiaan Derese van de Jeugdbond voor Natuur en Milieu en professor Van Petegem kijken voor de milieuopvoeding intussen ook verder. Ze willen ook buiten de klas sensibiliseren, denken ook aan speelbossen, grasvelden, moestuinen en vijvers, maar of “praten over klimaatverandering” de beste insteek is, durven wij toch te betwijfelen.
Lees verder over de milieulessen (DS 27/03/15)
Lees verder over de aanpak van obesitas (DM 27/03/15)
Afbeelding istock